…nâng tầm khoa học – công nghệ ngành hóa chất

Khoa học – công nghệ chính là xương sống để ngành hóa chất bứt phá và phát triển bền vững. Do đó, Vinachem đặc biệt coi trọng công tác R&D, coi đây là lĩnh vực đầu tư chiến lược. Chúng tôi đang triển khai Chương trình Khoa học – Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số giai đoạn 2025–2030, tầm nhìn 2040 trên toàn Tập đoàn. Trong khuôn khổ chương trình này, Vinachem chủ trương hình thành các trung tâm nghiên cứu phát triển công nghệ cao cả bên trong lẫn bên ngoài Tập đoàn.

Về nội bộ, chúng tôi nâng cấp và mở rộng các viện nghiên cứu hiện có của ngành hóa chất trở thành những trung tâm R&D trọng điểm, tập trung vào nghiên cứu ứng dụng và đổi mới công nghệ cho từng lĩnh vực (phân bón, hóa chất cơ bản, vật liệu mới, v.v.). Vinachem đã dành Quỹ phát triển KHCN để tài trợ hàng nghìn đề tài nghiên cứu, sáng kiến kỹ thuật trong giai đoạn 2016–2020, giúp tạo ra giá trị làm lợi hàng chục tỷ đồng mỗi năm và đã được ứng dụng thành công tại các nhà máy của Vinachem. Những kết quả đó tạo nền tảng để chúng tôi tự tin đầu tư xây dựng các phòng thí nghiệm hiện đại, trung tâm đổi mới sáng tạo trong Tập đoàn, hướng tới làm chủ và dẫn dắt các công nghệ cốt lõi của ngành hóa chất.

Về mở rộng chuỗi liên kết, Vinachem đã chủ động thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với nhiều cơ sở nghiên cứu và đào tạo hàng đầu. Tháng 6/2025, Tập đoàn ký thỏa thuận hợp tác dài hạn với Đại học Bách khoa Hà Nội, tiếp đó là Viện Nghiên cứu Chiến lược – Chính sách Công Thương (Bộ Công Thương), và trong thời gian tới sẽ mở rộng hợp tác với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Các chương trình hợp tác này tập trung vào đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao, xây dựng đội ngũ chuyên gia, tiếp nhận và chuyển giao các công nghệ tiên tiến, đặc biệt cho các dự án hóa chất quy mô lớn và hiện đại.

Đồng thời, Vinachem tận dụng mạng lưới phòng thí nghiệm, cơ sở dữ liệu thực tiễn từ doanh nghiệp kết hợp cùng các viện, trường để đẩy mạnh đổi mới sáng tạo. Với nền tảng liên kết khoa học rộng khắp ấy, Tập đoàn hướng tới mục tiêu đến năm 2030 hình thành hệ thống trung tâm R&D hóa chất đạt chuẩn quốc tế, đủ năng lực nghiên cứu – chế tạo các sản phẩm công nghệ cao, qua đó nâng tầm trình độ khoa học – công nghệ của toàn ngành hóa chất Việt Nam.

tham gia sâu hơn vào chuỗi kinh tế toàn cầu, mở rộng tầm ảnh hưởng ở các lĩnh vực mũi nhọn

Tham gia sâu vào chuỗi kinh tế toàn cầu là yêu cầu tất yếu nếu chúng ta muốn nâng tầm vị thế của ngành hóa chất. Chiến lược của Vinachem là chủ động định hướng thị trường và xây dựng thương hiệu hóa chất Việt Nam trên cả thị trường nội địa lẫn quốc tế. Trước hết, trong nước, chúng tôi triển khai các chương trình định vị thương hiệu quy mô lớn, tầm vóc quốc gia để mở rộng không gian phát triển cho sản phẩm của các đơn vị thành viên. Vinachem tích cực hưởng ứng cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, đẩy mạnh liên kết với các tập đoàn kinh tế hàng đầu trong nước (như các tập đoàn nông nghiệp, công nghiệp) nhằm hình thành những chuỗi giá trị liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp nhà nước và tư nhân. Thực tế, sự hợp tác này đã đem lại những kết quả ấn tượng: nhiều sản phẩm hóa chất “Made in Vietnam” của chúng tôi đã dần chiếm lĩnh thị trường nội địa và được người tiêu dùng tin tưởng. Điều này tạo tiền đề để Vinachem mở rộng ảnh hưởng sang các thị trường xuất khẩu.

Trên trường quốc tế, Vinachem chủ động vươn ra thị trường nước ngoài, khẳng định vị thế thương hiệu Việt trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Chúng tôi liên tục nâng cao tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm đáp ứng các yêu cầu khắt khe nhất của thế giới. Hiện nhiều sản phẩm chủ lực của Tập đoàn đã đạt tiêu chuẩn quốc tế, mạnh dạn tham gia sâu vào các sản phẩm công nghệ hiện đại – điển hình như chúng tôi đang nghiên cứu phát triển lốp ô tô gắn chip thông minh, pin lithium hiệu suất cao, sẵn sàng chinh phục các khách hàng khó tính. Ngay trong năm 2025, Vinachem dự kiến ký kết thành công các hợp đồng cung ứng sản phẩm cho những thương hiệu toàn cầu danh tiếng. Việc các nhãn hàng quốc tế lựa chọn sản phẩm của Vinachem không chỉ mang lại doanh thu xuất khẩu mà quan trọng hơn, đó là niềm tự hào, khẳng định tầm vóc công nghiệp Việt Nam trên bản đồ thế giới. Bên cạnh xuất khẩu trực tiếp, chúng tôi cũng đang tham gia sâu vào chuỗi giá trị của các ngành công nghiệp mũi nhọn toàn cầu. Chẳng hạn, Vinachem cùng Petrovietnam định hướng phát triển các sản phẩm phục vụ ngành bán dẫn, năng lượng mới, điện tử và tự động hóa – những lĩnh vực công nghệ cao mà Việt Nam đang nhắm tới. Sự hợp tác này giúp nâng cao năng lực sản xuất trong nước đồng thời tăng cường tích hợp Việt Nam vào chuỗi giá trị công nghiệp thế giới.

Ngoài ra, những dự án đầu tư chiến lược đang được Vinachem thực hiện, dự án khai thác và chế biến muối mỏ kali tại Lào đang được triển khai khi hoàn thành sẽ cung cấp nguồn phân kali ổn định cho Việt Nam và xuất khẩu trong khu vực. 

Song song với việc mở rộng thị trường, Tập đoàn đặc biệt chú trọng nâng cao năng lực cạnh tranh cốt lõi đáp ứng yêu cầu thời kỳ mới. Chúng tôi đang quyết liệt thực hiện Đề án tái cơ cấu Vinachem giai đoạn 2021–2025 đã được Chính phủ phê duyệt, qua đó tinh gọn bộ máy, hiện đại hóa quản trị doanh nghiệp. Với những định hướng chiến lược đó, Vinachem không chỉ đồng hành cùng các đơn vị thành viên, mà còn thể hiện rõ vai trò dẫn dắt ngành hóa chất Việt Nam phát triển trong chuỗi kinh tế toàn cầu.

…chuyển đổi số của ngành hóa chất

Chuyển đổi số hiện nay không còn là lựa chọn, mà là mệnh lệnh sống còn để nâng cao năng lực cạnh tranh. Vinachem tự hào đang đi những bước tiên phong trong công cuộc số hóa ngành hóa chất. Chúng tôi đã xây dựng và triển khai Chương trình chuyển đổi số Vinachem 2025–2030 song song với chiến lược phát triển chung, hướng tới thực hiện “chuyển đổi kép”: vừa chuyển đổi số, vừa chuyển đổi xanh một cách đồng bộ. Ngay trong tháng 5/2025, Vinachem đã cho ra mắt sàn thương mại điện tử VinachemMart – nền tảng số đầu tiên của ngành hóa chất Việt Nam. VinachemMart kết nối trực tiếp các đơn vị sản xuất hóa chất với người tiêu dùng và khách hàng doanh nghiệp, giúp số hóa chuỗi cung ứng và tăng tính minh bạch trên thị trường. Nhờ sàn thương mại điện tử này, chúng tôi cắt giảm được khâu trung gian, tối ưu chi phí logistics, rút ngắn thời gian đưa sản phẩm tới tay người mua và mở rộng cơ hội xuất khẩu trực tuyến. Hiện VinachemMart đã tích hợp các công cụ phân tích dữ liệu và chăm sóc khách hàng tự động, từng bước ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao trải nghiệm người dùng. Sự thành công bước đầu của VinachemMart (với hàng nghìn lượt truy cập, giao dịch ngay khi ra mắt) cho thấy dư địa rất lớn của kinh tế số trong ngành chúng tôi.

Không chỉ dừng ở kênh phân phối, Vinachem còn tập trung chuyển đổi số trong sản xuất. Chúng tôi đang xây dựng nhà máy thông minh, nhà máy 4.0 tại nhiều đơn vị thành viên. Điều này có nghĩa là tích hợp các công nghệ hiện đại như IoT (Internet vạn vật), tự động hóa, robot, phân tích dữ liệu lớn vào quy trình sản xuất hóa chất. Nhiều nhà máy của Vinachem đã bước đầu áp dụng dây chuyền tự động hóa, hệ thống quản lý năng lượng số, phần mềm điều hành sản xuất thông minh… Nhờ đó, năng suất lao động được nâng cao rõ rệt, chi phí vận hành tối ưu hơn và quan trọng là giúp giảm thiểu rủi ro môi trường. Ví dụ, hệ thống quan trắc và điều khiển tự động tại nhà máy DAP Đình Vũ cho phép theo dõi liên tục các thông số môi trường, kịp thời điều chỉnh để giảm phát thải. Hay một số xí nghiệp đã áp dụng robot trong khâu vận chuyển và bốc dỡ, giúp tiết kiệm nhân lực và đảm bảo an toàn lao động. Việc chuyển đổi từ mô hình sản xuất truyền thống sang mô hình sản xuất số hóa đang tạo ra một nền sản xuất sạch hơn, bền vững hơn trong dài hạn. Đây chính là đóng góp của chúng tôi vào xu thế “xanh hóa” nền công nghiệp.

Song song với hạ tầng kỹ thuật, Vinachem chú trọng đào tạo nhân lực số và xây dựng văn hóa dữ liệu. Chúng tôi tổ chức nhiều khóa đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khuyến khích cán bộ, kỹ sư tại các nhà máy đề xuất sáng kiến cải tiến bằng công nghệ số. Tập đoàn cũng thiết lập cơ sở dữ liệu tập trung, triển khai các hệ thống ERP, quản lý dữ liệu lớn (Big Data) nhằm hỗ trợ ra quyết định dựa trên dữ liệu thực tiễn. Nhờ chuyển đổi số, nhiều quy trình báo cáo, điều hành nội bộ tại Vinachem đã được điện tử hóa, giảm thủ tục giấy tờ và nâng cao hiệu quả.